"Mutabakatımız oradan buradan topladığımız otomobil parçalarını birleştirip çalışacağını ummaya benziyor." Görüşmelerde rol oynayan Kürt milletvekili Mahmud Osman12 Kasım 2010, Cuma.
Irak’ta hükümet kurma çalışmaları dün tamamlandı. Kürtler cumhurbaşkanlığını, Şiiler başbakanlığı, Sünniler meclis başkanlığını aldı
Irak'ta mart ayında yapılan seçimlerin ardından hükümetin kurulması için anlaşma sonunda tamamlandı. ABD, Türkiye ve Suudi Arabistan da dahil birçok ülkenin müdahalesiyle şekillenen hükümetin kurulması için ilk adım dün akşam meclis başkanın seçilmesiyle atıldı. Dini mezheplerin politikanın şekillenmesinde büyük rol oynadığı ülkede, seçimlerden Şii lider Nuri El Maliki'nin grubu 89 sandalye, İyad Allavi'nin Sünni grubu Irakiye Listesi ise 91 sandalye alarak çıkmıştı. Hükümeti kurmayı 8 ay boyunca başaramayan taraflar Irakiye Listesi'nin El Maliki'nin başbakanlığında hükümete katılmayı kabul etmesinin ardından kurulabildi.
Sünniler için yeni konsey kuruldu
Kuzey Irak'ta geçen hafta Mesud Barzani'nin teşvikiyle başlayan görüşmeler pazartesi günü Bağdat'a taşındı. Hükümetin son haliyle ilgili karar çarşamba günü 7 saat süren görüşmelerin ardından verildi. Tarafların anlaşmasına göre, Kürt lider Celal Talabani cumhurbaşkanlığı görevine devam edecek. Nuri El Maliki başbakan olacak. Ancak İran'ın da desteklediği Şii liderin yetkilerini dengelemek için Irakiye Listesi'ne de çeşitli görevler verilecek. Bunun sağlanabilmesi için "Stratejik Politika Konseyi" adında bir kurul kurularak başına İyad Allavi getirildi. Musul'un en güçlü ismi olan Usame Nuceyfi Meclis Başkanlığı'na, Celal Talabani de Cumhurbaşkanlığı'na seçildi. Bunun ardından Talabani Maliki'yi yeni hükümeti kurmakla görevlendirdi. Böylece ABD, Türkiye, Suudi Arabistan ve Ürdün'ün desteklediği Sünni grup başbakanlığı alamadı, ancak önemli görevlere getirildi.
Amerikalıların istediği olmadı
Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu dün, "En kısa zamanda dost ve kardeş Irak 'ın siyasi istikrar ve güçlü bir hükümete kavuşacağını ümit ediyoruz" dedi. Beyaz Saray da gelişmelerin ardından bir açıklama yaparak, hükümette bütün siyasi grupların temsil edileceği bir anlaşmaya varılmasından memnuniyet duyduğunu belirtti. Ancak anlaşma sağlandığı haberlerinin ardından uzmanlar bu anlaşmayla birlikte ABD'nin ülkedeki siyasi etkisinin iyice azalacağı yorumlarını yaptı. Independent gazetesine göre, ABD, İyad Allavi'nin cumhurbaşkanı olmasını istiyordu. Hatta ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden Kürtleri cumhurbaşkanlığından vazgeçirmek için büyük çaba sarf etti. Hatta ABD Başkanı Barack Obama da geçen hafta telefonla devreye girdi. Ancak Kürtler ikna olmadı.
Dengeleri İran'ın adamı değiştirdi
Ekim ayında İran'ın desteklediği ABD düşmanı Şii lider Mukteda El Sadr'ın meclisteki 40 milletvekiliyle Maliki'ye destek vermesinin ardından Allavi'nin başbakan olamayacağı anlaşıldı. Sonuçta ABD'nin arzu ettiğinden farklı bir tablo ortaya çıktı. Muktada El Sadr'ın Maliki'ye destek vermesinin ardında İran'ın parmağı olduğu yorumları yapılıyor.
"Mutabakatımız oradan buradan topladığımız otomobil parçalarını birleştirip çalışacağını ummaya benziyor." Görüşmelerde rol oynayan Kürt milletvekili Mahmud Osman
İyad Allavi (65)"
Laik Şii" olarak tanımlanan Allavi, 2004-2005 geçici hükümetin başbakanıydı. İran'ın Irak yönetiminde söz sahibi olmasına karşı çıkıyor. Allavi'nin Irakiye Listesi, seçimde Sünnilerin de desteğini aldı.
Nuri El Maliki (60)
Hukuk Devleti Partisi'nin lideri olan Şii politikacı Maliki, önceki hükümetin de başbakanıydı. İran'a yakınlığıyla bilinen Maliki, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad'la bir görüşmesinde İran geleneklerine uyarak kravat takmadığı gerekçesiyle de eleştirilmişti.
Celal Talabani (77)
13 yaşındayken, Kürdistan Demokratik Partisi'ne (KDP) girdi. 1975'te kendi partisi, Kürdistan Yurtseverler Birliği'ni (KYB) kurdu ve KDP?ile büyük bir çatışma içine girdi. Talabani, 2005'te, ülkenin 50 yıldan uzun süredir seçimle işbaşına gelen ilk cumhurbaşkanı oldu.
Usame Nuceyfi (74)
Meclis Başkanı seçilen Sünni Arap politikacı, Irakiye Listesi üyesi. Musullu Nuceyfi, Kuzey Irak'ta Kürtlerin hak iddia ettiği bölgelerin merkezi yönetime bağlı kalmasını savunduğu için Kürtleri kızdırmıştı.
Mukteda El Sadr (37)
Radikal Şii din adamı Sadr, ülkenin en etkili dini figürlerinden biri. Siyasi parti yöneticisi olmasa da, taraftarları Irak Milli İttifakı'nda yer alıyor. Sadr'ın Mehdi Ordusu, işgalcilerle savaşmış, ancak 2007'de ateşkes ilan etmişti.
Mesud Barzani (64)
Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) lideri olan Barzani, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi'nin de başkanlığını yapıyor. Irak'ta hükümet kurma görüşmelerinin son aşamaları Barzani'nin evinde yapıldı. Laik ve Batı yanlısı bir politikacı.
No comments:
Post a Comment